Gero eta gehiago dira herrietako jaietan mila bitxikeria saltzera hurbiltzen diren kale sa1tzaileak, hauen artean marokoarrak eta hego amerikarrak izan dira orain arte gure artean ospe handiena izan dutenak, hala ere, azken bolada honetan bestelako asko ikusteko aukera ere izaten ari gara: Jon Eli eta Itziar urretxuarrak eta Alon zeregin honetan denbora dezente daramate eta Itziar izan da, hain zuzen ere, kale saltzaileei buruz, besteak beste, luze hitz egin diguna.
Itziar Tokyora joan eta bertan kale saltzaile asko ezagutu omen zituen, ez zitzaion bizibide txarra iruditu eta horrelaxe animatu omen zen orain dela lau urte. Bere
saltokian aurki daitezkeen zilarra, larruzko pultserak, zetak, poltsak, harri bitxiak, Sri Lanka, Tailandia, Nepal eta Indiakoak dira bereziki herrialde horietan aurkitzen omen dituzte gustuko gauzak (Itziarrek gustuko dituenak baino ez omen ditu sa1tzen) eta prezio onean gainera. «Askotan errazagoa izango litzateke guretzat Madrilera joan eta gauza guzti hauek maioristei merkeago erostea baina nahiago izaten dugu bertara joan eta jatorrizko gauzak erostea» dio Itziarrek.
Jendeak gustukoen duena zi1arra omen da, jende gazteak batik bat, beraiek baitira gehien erosten dutenak nahiz eta diru asko ez izan. Itziarren esanetan salmentak, bestalde, ez dira saltokiaren atzean jartzearekin bat egiten, bestelako “teknikak” behar izaten dira, jendea konbentzitzea ere beharrezkoa izaten omen da askotan (berak muti1ak konbentzitzen omen ditu neskak baino errazago, nahiz eta ez batzuekin ez besteekin jardun eta jardun aritzea ez gustatu), izan ere jende askok, fidagaitzenak, ez dute erraz sinesten eraztun bat edota belarritako batzuk zilarrezkoak direla.
Honezaz gain, salmenta onak egiteko ezinbestekoa omen da jendea umore onez hartzea eta beraiekin berriketaldi bat egitea, «hala ere, Japonen esate baterako, honezaz gain eros1eak oso kontutan hartzen du saltzailearen itxura» azpimarratzen digu Itziarrek, «hemen erosleak behintzat ez dira regateatzen aritzen» jarraitzen du «zenbait tokitan izugarria da, kalitatezko gauzak ia ordaindu gabe erosi nahi izaten dute kalean saltzen ari zarelako».
Euskal Herran salmenta onak egiteko onena toki finko bat izatea omen da, jaiez jai ibiltzea baino, Zarautz adibidez udan oso toki aproposa omen da, «beste aukera bat dendak hornitzea da baina horretarako «stock» handia izan behar da eta inbertsio handiak egin». Dena den. saltokia kalean bertan jartzea ez omen da uste bezain erraza, horretarako baimena eskuratu behar da, «sarr gertatzen da udaletxekoek zure saltoki txikia marokoarrek dituzten bi saltoki handi horien artean jartzea, ia ezkutuan, beraiek eskaintzen dituzten prezioekin lehiatu ezinik, horregatik sarritan kokagune berriak bilatu behar izaten ditugu, nahiz eta baimenik ez izan» argitzen digu.
Orain arte, eta Euskal Herrian daudenetik, hirukotea jaiez jai herri askotan ibili da, «hala ere, ez pentsa beti atsegina izaten denik, oso neketsua da, azken finean jaiak toki guztietan berdintsuak dira, gauez ibili behar izaten dugu beti eta azkenean jota bukatzen dugu erantzun digu Itziarrek lanbide bonen gora beherei buruz galdetu diogunean, «gainera jaietan egotekotan guri ere parrandan ibiltzea gustatzen zaigu, saltokiaren atzean egotea baino».
Jendeak, herriko jendeak, nola hartzen dituen ere galdetu diogu. “Jende gaztearekin ez dago arazorik” erantzun digu “baina helduek ez gaituzte oso ondo hartzen batzuetan, arlote edota alperrak baino ez garela iruditzen zaie, gutxietsiz, ez dira konturatzen hau beste edozein bizibide beza1akoa dela eta kale saltzaileen artean eskulan ederrak egiten dituzten oso artisau trebeak izaten direla».
Santa Anastasia hauetan gure artean izango ote dugun galdetu diogunean ezetz erantzun digu, izan ere Itziar berriro ere abiatzeko prestatzen ari da, toki berean luze egon ezin den horietakoa baita, nahiz eta azken bolada honetan bizitoki finko batetan bizitzen hasteko aukeraz pentsatzen hasia dela aitortu, “hala ere, oraingoz behintzat han eta hemen ibiliko naizela uste dut, batean eta bestean» esanez agurtu gaitu.
