Azken egunetako egunkarietan eta beste zenbait komunikabideetan ikusitakoa ikusirik, egun zaborrek makina bat lan, buruhauste eta hizpide sortzen dutela esan dezakegu. Guk geuk ere zaborrez eta Deskarga barrenean dagoen hondakinak berreskuratzeko Deskarga biltegiaz besteak beste, mintzatu gara Sasieta Mankomunitateko I?aki Erauskinekin.
Hasteko, Urretxuko hondakinak berreskuratzeko biltegiaren berri izan nahi genuke.
Bai, jasotako datuen bidez Zumarraga inguruan bilketatik kanpo geratzen ziren hondakin asko eta asko ez zela Beasaingo zabortegira ekartzen eta edozein bazterretan botatzen zela konturatu ginen. Igeltseroak, kontratistak… ez ziren hona etortzen beraientzat zabortegia urrutiegi edo dagoelako. Hau guztia ekiditeko asmoarekin zabaldu da biltegia. Esan, biltegia ez dela zabortegia, material organikoak ez dira jasotzen, zabor-bilketa zerbitzuak jasotzen ez dituen hondakinak jasotzen ditu. Sailkatu eta bertan dituen kontainerrak bete bezain pronto, hondakin bakoitza dagokion lekura, birziklatzera edo birziklatzeko gai ez bada ingurugiroari kalterik ez egiteko moduan beti, eramango da. Biltegi hau Legazpi, Zumarraga eta Urretxuko udal herrien zerbitzura daga, bertako eraikuntza sektorearentzat, industria txikiarentzat eta merkatariarentzat batez ere, eta zerbitzu hau beti doan ematen da.
Sasieta mankomunitateaz zer esango zeniguke?
Begira, ni 1991n hasi nintzen Sasietan lanean. Eta Sasieta mankomunitatea 1 990eko otsailean osatu zen, gurea da mankomunitaterik gazteena, baita dinamikoena ere. Maila oso ona lortu dugu, Gipuzkoako onenak eta Euskal Herriko onenak garela ere esan daiteke. Kezka izan dugu, proiektuan sinetsi dugu eta laguntza handia, baita politikariena ere, izan dugu. Badago horrelako kohesio bat, batera lan egiteko gogoa eta gauzak ondo doazenean badakizu…
Eta Estatuko eta Europako beste herrialdeekin konparatuz, zer nolako maila daukagu?
Gipuzkoa estatuko egoerarekin konparatzen badugu, oso maila ona duela esan dezakegu. Espainian, %30a kontrolik gabe botatzen da. Gipuzkoan azpiegitura ona daukagu eta horretaz aparte birziklapen programak berreskuratzeak… Europarekin alderatuz, Alemaniak, Suediak… maila hobea dutela esan behar da. Hemen Frantziak, Italiak dituzten tasak ditugu.
Holandan, zaborrak astean behin biltzen omen dituzte. Hori zergatik da? Guk baino zabor gutxiago sortzen al dute?
Ez, ez da kopuru kontua, kultura kontua bai ordea. Badakizu, gu erdi latinoak gara, kontenedoreak gertuan behar ditugu, poltsa txikiak erabiltzen ditugu … Guk eguneko 850 gramo zabor sortzen badugu, Holandar batek eguneko 1200 gramo sortzen du, paristar batek berriz eguneko 2100, eta EEBBetako biztanle batek eguneko 3 kilo sortzen du. Zenbat eta maila altuagoa izan, orduan eta zabor gehiago sortzen da. Zaborren osaketa ere desberdina da. Hemen organikoa %38a eta papera eta kartoia %27a bada, EEBBetan papera eta kartoia %45a da eta organikoa % 18a.
Zumarragan ere jardunaldiak ere izan dira.
1982an zabor bilketa arloan zegoen egoera txarra hobetzeko asmoz, Foru Aldundiak plan zuzentzaile bat bideratu zuen. Orduan jarritako helburuak bete direnez, hurrengo 20 urtetarako plan integral aren inguruan eztabaidatu dugu Zumarragan. Planteatu diren ekintzak zaborra gutxitzea, zaborra berrerabiltzea eta birziklatzea izan dira. Baina sobratzen zaigunarekin zer egin? Hori da eztabaida. Erre behar bada, leku bat beharko da horretarako, beste zerbait egin behar bada beste bi edo hiru zabortegi berri beharko dira.
Biotxu saria ere jaso duzue.
Bai, Eusko Jaurlaritzak, Udal eta Mankomunitate espezialitatean ingurugiroaren babes eta zaintza lanetan gehien nabarmendu den entitateari ematen dion saria guri eman digu.
Bukatzeko, zer eskatuko zenieke herritarrei?
Ingurugiroa babestea, zaintzea, denon erantzukizuna da. Herritarrak ez du pentsatu behar entitate abstraktu batek dena konponduko duela, berak ere ekintzak positiboak egin behar ditu. Bere esku dauden baliabide horiek, beste leku batzuetan ez daudenak, aprobetxatu behar ditu, berarentzat ere onuragarria izango baita.
