Zer lan egiten duzue “AHTgelditu! Elkarlana” taldean?
Rikardo: Eskualde bakoitzeko taldeak trenak bertan izangolukeen eragina aztertzen du eta jendeari informatzen saiatzen da.
Danel: Hasieran bakoitza bere aldetik zebilen eta, horiikusirik, “AHT gelditu! Elkarlana” taldean bat egitea erabakigenuen. Talde bezala ez dugu alternatibarik aztertzen, gure helburuaAHT egitasmoa gelditzea, guztiok egitasmoaren berri zehatza izatea,zer komeni zaigun aztertzea eta, azkenik, gehien komeni zaigunerabakia hartzea da. Hitzaldietara joaten garenean jendeak ideiarikez duela ikusten dugu eta Eusko Jaurlaritzak ez du informatzekoasmorik. Behin baino gehiagotan eurekin eztabaidatzen saiatu gara,baina beti izkin egin digute. Nire ustez, jendeak egitasmoarenbenetako berri izango balu, kontra agertuko litzateke.
Zer jakin beharko luke bada jendeak?
Rikardo: Kontua ez da eskainiko duen zerbitzua, baizik etatrenbidea egiteak zenbat diru ekarriko duen. Zuloak, tunelak,errepideak eta zubiak egiten dituztenentzat, harrobietakojendearentzat… negozio handia izango da. Horregatik egin nahi dute.Guztiok ordainduko dugu eta gero enpresa pribatu batek kudeatuko du.Azpiegitura honek ez du gure herria egituratzeko balio. Bilbo,Gasteiz eta Donostia AHTaz komunikatzea baino askoz ere beharhandiagoak daude: garraio publikoaren bidez haranen artekokomunikazioa hobetzea, esaterako. AHTak ez ditu garraio arazoakkonpontzen.
Ez dirudi, ordea, Europar Batasuna dirua emateko prestdagoenik…
Danel: Zorionez arazo hori dute. Europar Batasunak ez ditubere lehentasunen artean ez Y-a ez Nafarroako H-a. Baina Amannsailburuak nola hala hasi nahi du obra, hala dirulaguntza lortukoduela uste baitu. Euskal Y-aren aurrekontua 3.600 milioi eurokoa zenduela bost urte, egun 6.000ra edo iritsiko litzateke. Amann-ekbidaiari zein merkantzia trena izango dela dio, baina Europan ez daAHTrik erabiltzen merkantzietarako, ez baita errentagarria (abiaduratxikiagoa, zolua sendotu beharra…). Intxaurragak errepidetatik autoeta kamioi asko kenduko direla dio, baina Euskal Herrian autozdistantzia motzeko bidaiak egiten dira. Gainera, beraiek diotenbezainbeste auto eta kamioi errepidetatik kentzeko, ordu erdiro jarribeharko litzateke bidaiari tren bat eta ordu laurdenero merkantzitren bat. Hori ezinezkoa da.
Rikardo: Zenbait daturen arabera, AHT 300 kilometrotik gorakobidaietarako soilik da errentagarria. Izan ere, orduko 300kilometroko abiadura hartzen duenez, abiada hartzeko eta gelditzekodistantzia handia behar du. Gasteizen egunean hiru aldiz ere ezlitzateke geldituko… Hegazkinari aurre egiteko ezin da tokiguztietan gelditu. Frantziako AHTa Bordele eta Poitiers-en soilikgelditzen da. Jendeak Ezkion trena hartuko duela uste du… tartekogeltoki horien kontua egitasmoa saltzeko besterik ez da! AHTaexekutiboentzako trena da, hegazkinaren ordezkoa.
Ezkion merkantzia trenerako geltokia egingo balitz, eskualdekoekonomia jarduerarako ona izango litzateke…
Rikardo: Zer bizi kalitate izango dugu Ezkion guztia industriaenpresez betetzen badute? Gainera, aipatu dugun moduan, EuropanAHTak ez dira merkantzia trenak, pisuak abiadura jaitsi araztenbaitu.
Danel: Guztia dirutan neurtzen da beti. Ez dut ekonomia arlokodaturik, baina bertan apeaderoa jartzeko sekulako zelaiunea eginbeharko litzateke eta milaka kamioi bueltaka ibiliko liratekeegunero. Ez dakit non sartuko litzatekeen hori guztia. Txikizioaizango litzateke.
Zein eragin izango luke, bada, ingurugiroan?
Danel: Euskal Y-ak 180 kilometro ditu eta Nafarroako zatiak190 kilometro. Trenbide guztia hesitua joango litzateke eta hesituraklanda inguruetan 120 metroko zabalera hartzen du, 30 metro zabaleko130 kilometro tunel egin beharko lirateke, zabortegi pila bat irekibeharko lirateke tunelak egiteko aterako den lurra nonbaitensartzeko, harrobi piloa ireki beharko lirateke tunelak forratzeko,beharbada energia elektrikoa inportatu beharko litzateke Frantziakozentral nuklearretatik, zarata, bibrazioak, animaliak eta pertsonaklibreki mugitzeko beste oztopo bat, zubi mordoa, 4.500.000 m2 basoeta zelai desagertuko lirateke…
Rikardo: AHTak gutxienez lau kilometroko erradioa dutenbihurguneak behar ditu. Hori dela eta, une oro zulatu edo zubia eginbeharko litzateke. Legedi europearrak AHTa biztanleria guneetatik bikilometro baino gutxiagotara ezin dela pasa dio. Hori hemen ezinezkoada! Esaera batek dioen moduan urrun dagoena gerturatzeko gertudagoena urrunduko litzateke.
Danel: Betiko moduan, norbaitek onura ateratzekotan,hiriburuek aterako dute eta herri txikiak kaltetuak izango dira.Herri txikiek euren lurrak eman beharko lituzkete eta bertako bizikalitatea okerragoa izango litzateke. Ondorioz, biztanleak galdukolituzkete.
Zuen lana nahi bezalako fruitua ematen ari al da? Zuek ereinformazio faltaz hitz egin duzue… nora jo behar da sakonekoinformazioa lortzeko?
Rikardo: Buzoneoak egin ditugu, manifestazioak eta hitzaldiakantolatu ditugu… baina gure baliabideak Eusko Jaurlaritzarenakbaino askoz ere urriagoak dira. Guztion diruarekin nolako publizitatekanpainak egin dituzten pentsatze hutsak sutan jartzen nau. Dena den,Europan AHTaren aurkako gure helegitea onartu dute eta azkenmanifestazioa jendetsua izan zen.
Danel: Orain arte egin den ikerketa serioena ez da gukagindutakoa: Roberto Bermejok egin du eta bakeaz.org/CB63.pdfhelbidean eskura daiteke. Bertan AHTren kontraesanak ageriangelditzen dira.
Ez al diozue ezer onik ikusten egitasmo honi?
Danel: Oraingoz, batere ez. Betikoa gertatzen ari dela ikustendugu: garraio arazoa dago eta arazoaren jatorria eta arrazoiakaztertu beharrean, zuzenean beste azpiegitura bat egin nahi da.Zergatik erabiltzen da hainbeste garraio pribatua? zergatik daudehorrenbeste kamioi? Sistema zalantzan jarri beharra dugula uste dut.Erraustegiaren kasuan zabor asko sortzen dela esaten da, baina zeralternatiba jartzen dira abian hainbeste zabor sortu ez dadin? Goitikarauak jarri behar dira arazoak konpontzeko.
Rikardo: Kanpotik ekartzen duten egurraren truke zuhaitzberriak jartzea kostatzen dena ordaindu beharko genuke, esaterako.Garapen jasangarria gauzak aurkitu dituzun bezain ondo edo hobetouztea da. Ezkion trenbidea, errepidea, autobide berria, zentralelektrikoa eta industria ditugu eta orain AHT egin nahi digute.Donostian, berriz, dena txukun-txukun. Babestu beharreko toki ederbakarra hura dela dirudi!
Sistema zalantzan jartzeaz hitz egin duzue, zer egin beharkolitzateke garraioarekin?
Danel: RENFEko trenak geroz eta herri gutxiagotan gelditzendira, Talgoak lotsa ematen du… pribatizatu nahian dabiltza etahorretarako galbidera daramate: publikoa izanik ez duelafuntzionatzen esango dute, euren lagunen batek merke-merke erosiko dueta pribatizatu egingo du. Dagoena hobetzen saiatu beharko lirateke.N-1ean sekulako kamioi trafikoa dagoela diote… noski! Txerriak ezdakit nora eramaten dituzten hiltzera, torlojoak alde batetik besteraibiltzen dituzte… CAF inguruan goizero sekulako auto-ilarak sortzendira. Zein izan da konponbidea? Sekulako aparkalekua egitea.Itsasondoko batzuk 6:15etan ateratzen dira etxetik 7:00etan lanerasartzeko! Hori konpontzeko borondate apur bat besterik ez da behar.Ez dakit garaiz gauden, baina zenbat eta lehenago gelditu eta zerkomeni zaigun pentsatu denontzat hobe. Herritarren partaidetzaz hitzegiten dute… kaka zaharra! Arau Subsidiarioak berritu nahi dituztenherriak AHT euren lurretan onartzera behartzen dituzte eta!
…: Garapen jasangarriaz hitz egiten dute, baina AHTarekin autoagehiago erabiltzea bultzatzen ari dira. Egun Beasaindik Gasteizeratrenean joan daiteke, baina AHTarekin beasaindarrek Donostiara joanbeharko dute autoz eta bertan Gasteizera trena hartu. Europan AHTzalantzan jartzen ari dira eta!
Rikardo: Nire ustez erabaki ausartak hartu behar dira.Errepidea erabiltzen duenak ordaindu egin beharko luke eta diru horigarraio publikoa asko indartzeko erabili beharko litzateke.
Garai batean halako proiektuek ez al zuten gizartean eztabaidahandiagoa pizten?
Danel: Nire ustez egungo gazteak garai batekoak bainotontotuago egotea lortu dute. Autoa eta etxea ordaintzearekin nahikoadute. Gainera, edozein istilutan sartuz gero, auskalo zer zigorezartzen dizuten.
Rikardo: Guk eztabaida gizarteratzeko ahalegina egiten dugueta zer edo zer lortu dugu, baina EITBn gai hau aipatu ere ez daegiten. Jendea kritikoagoa izan beharko litzateke.
Danel: Jendearen jarrera ulertzekoa ere bada. Askotan, lanasko egin eta ez da ezer lortu. Jendea dagoeneko nazkatuta dago:zertarako borrokatu ez dakit zeren alde, gero goikoek nahi dutenaegingo badute. Horri buelta ematea oso zaila da, ez dut uste gu hutsegiten ari garenik.
AHT gelditzea lortuko duzuela uste al duzue?
Rikardo: Geldirik dago.
Danel: Egitasmo hau 1989an jarri zuten abian eta oraindik ezdute pauso bakar bat ere eman, egitasmoa erredaktatzea besterik ez.Europan ez dute egitasmo honetan sinesten, baina hemengoak jo eta sudarraite. Iaz Europako lehentasunezko egitasmoetatik kanpo geldituzen berriro ere. 30 urte egon behar al dira inork nahi ez duen gauzabaten alde borrokan? Tontakeriak esaten ari dira egitasmoajustifikatzeko: Amann-ek AHTari esker goizean Gasteizen bilduko dela,arratsaldean Guggenheim ikustera joango dela eta gauean Donostianafalduko duela esan zuen…
Zer iruditzen zaizue inguruko Udalen jarrera?
Danel: Udal batek ezin du gauza handirik egin, lotuta baitago:aipatu bezala Arau Subsidiarioak berritzeko AHT onartzera behartzendituzte, udal ordezkari gehienak AHTren alde dauden alderdietakoakdira… Urretxu-Zumarragan ez dute AHTri onespena eman beharrik ArauSubsidiarioak berritzeko, azpitik pasako bailitzake.
Rikardo: Ezkioko Udal berria ez da lehengoa bezain aktiboageri AHTaren aurka. Dena den, kalte handiak eragiten dituenherrietan Udalak aurka daude alkatetzan edozein egonda ere.
Danel: Udal guztietan mozioak aurkeztu ditugu, Udalek eurenpostura azaldu dezaten. Dena den, panorama politikoa zein denikusirik, ez dugu AHTaren aurka azalduko diren esperantzarik.
Rikardo: Euren postura azaltzea gustatuko litzaiguke. Aurkaedo alde zergatik dauden azaltzea.
Danel: Bestalde, herrietan eztabaida piztea nahi dugu. Izanere, herrian eragina duten gaiei buruko informazioa ematea Udalenardura izan beharko litzateke; baina gai hau ezkutuan daramate.Egitasmo inposatzailea da, boterean daudenek hasiera-hasieratik abianjarriko dela esan dute, eta kito. Ez dute sekula esan aztertzen aridirenik.
Rikardo: Guk ere, beraiek bezala, bai diogu: bai AHTarengelditzeari!
Anton Arbulu: “Europako garraiobide sareetatik kanpogelditzea oso larria izan daiteke”
Zer iritzi duzu AHTaz?
Euskal Y-a estrategikoa da. EHUko errektoreak, Merkataritza Ganbaraketa enpresarien elkarteek ere trenbide hau Euskal Herriarengarapenerako eta Europar Batasunean benetako integrazioa lortzeko osogarrantzitsua dela esan dute. Gainera, Zumarragak eta Ezkio-Itsasoksekulako garrantzia har dezakete. Etorkizuneko Europako garraiobidesareetatik kanpo gelditzea oso larria izan daiteke. XIX. mendeaneraiki zen trenbideak ekonomia izugarri hobetu zuen eta Europa etapenintsula arteko korridore garrantzitsuena izan da. Trenbide huraoso ondo egin zen eta oraingoa ere hala egin beharko litzateke:garapen jasangarriaren araberakoa eta ingurugiroan ahalik eta eragintxikiena izango duena. Bestalde, trenbide berriak barrualdeko etakanpoaldeko komunikazioa hobetzeko balio behar digu. Ez da bailararikgelditu behar isolaturik eta, horretarako, Ezkio-Zumarragan egin nahidugun geltoki intermodalaren antzerakoak egin behar dira. Bestalde,estatuari aldiriko trenen transferentzia eskatu behar zaio EuskoTrenentzat erkidego osorako txartel bakarra ezartzeko.
...
Honi guztiari loturik, Aldundiak agindu duen azterketa ere osogarrantzitsua da. Helburua Beasain eta Zumarraga artean daudenherrien eta auzoen arteko konexioa eta baserri-munduaren etagainontzeko jardueren arteko hartu-emanak hobetzea da,jasangarritasuna oso kontuan izanik.
AHTren tamainako azpiegitura eta jasangarritasuna bateragarriakal dira?
Horretarako oso diseinu zorrotza egin behar da, inguruan integratukodena. Aldundiak hau guztia kontuan hartzeko eskatu die aipatutakoazterketa egiten ari direnei. Egungo mugikortasuna duela 150 urtekoabaino askoz handiagoa da, baina jasangarritasuna aintzat izan beharda.
Udaletxean gai hau aztertu al da?
AHTak ez du eragin handirik Zumarragan, lurrazpitik pasako baita.Dena den, 1992tik gaurdaino gai hau zenbaitetan aztertu da. 2002ansondeoak egiteko baimena eman genuen eta 2003an zenbait bizilagunenkezka eta kexak luzatu genizkion Eusko Jaurlaritzari, esaterako.
Trenbide berria nolakoa izatea gustatuko litzaizuke?
Bai bidaiarientzako eta bai merkantzietarako izatea nahiko nuke.N1-ak gainezka egin du eta arazoa dugu. Aldundiak Beasain-Zumarragakorridorea estrategikotzat du eta hori ondo garatu beharra dago.Bestalde, Nafarrek euren trena Y-ra lotu nahi dute eta UrolakoekMandubia azpitik pasako den tunela egin nahi dute AHTtik gerturagoegoteko. Horrek guztiak AHT potentzialki oso garrantzitsua dela esannahi du.
Nolakoa izan beharko litzateke Ezkioko geltokia? Zer ekarrikoluke?
Aberastasuna ez litzake geltoki ondoan soilik sortuko. CAF enpresahirigune erdian dago eta bileraren batean toki aproposago baterajoatea aztertzen ari direla esan dute. Halako fabrika bat kokatzekoBeasain-Zumarraga korridorea baino toki hoberik ez dago. Korridoreanhiru zati daude: mendi gainak, mendi hegalak eta beheko lautadak.Mendi gainak babestu egin behar dira eta mendi hegaletan etxebizitzakeraiki behar dira. Elizak mendi hegaletan daude, horrek aspalditikbertan bizi izan garela esan nahi du. Beheko lautadetan, berriz,aktibitate ekonomikoa garatu behar da.
Europan ez dira AHTren trenbideak merkantzietarakoerabiltzen…
Europan, lauagoa denez, merkantziak errepidetik eramatea egokia da.Hemen, ordea, aldapa asko dago eta ez dugu ezertarako tokirik, N1againezka dago. Hori dela eta, AHTa merkantzietarako erabiltzea egokiairuditzen zait.
Errepideak ez al lirateke libreago izango garraio publikoabultzatu eta egungo trenbide sarea hobetuko balitz?
Beharbada ez da nahikoa egiten, baina horretarako guztiok mentalizatubeharra dugu. Dena den, Zumarragatik Donostiara zerbitzu bikainadugu. Gainerako tokietara joateko, ordea, ez dago hain zerbitzu ona.Horretarako geltoki intermodala garatu beharra dugu. Hori guztiaeginda ere, AHT beharrezkoa da; beti ere garapen jasangarria aintzathartuta. Hartuko diren neurriak etorkizuna kontuan izanda hartu behardira. Horretarako gogor lan egin behar da eta kostua ere altua izangoda.
Lur gainetik joaten denetan zubiak egin beharko dira, hesituajoango da…
Zubiak eta zubiak daude. Foster-ek egin duen Europako zubi luzeena,esaterako, oso arina da.
Bidaiari bezala, abantailarik ekarriko al liguke?
Bidaia luzeetarako, bai. Nire ustez geldialdi bakarrak Amorebietan,Ezkio-Itsason eta mugan izango dira. Kooperatibek geltoki hauArrasatera eramateko saiakerak egin dituzte, beraz, pentsa zeingarrantzitsua izango den! Globalizazioa dela eta, lan kontuengatikEuropako eta munduko edozein tokitara bidal zaitzakete.
Ezin al daitezke hegazkinez joan?
AHT hegazkina baino erosoagoa da eta trenbide hau egin den tokietanhegazkinen erabilera jaitsi egin da.
Ez dirudi Europar Batasunarentzat eta Madrilgo gobernuarentzatazpiegitura hau hain garrantzitsua denik…
Ezin ditugu Europar Batasunaren dirulaguntzak galdu, bainahorretarako proiektua definituta izan beharra dugu. Amann-i edoestatuko gobernuari galdetu beharko zaio zergatik ez dagoendefinituta oraindik.
Pello González: “Trenbide honen ekarpen nagusiaerrepidetik kamioiak kentzea izango da”
Zer iritzi duzu AHTari buruz?
AHT erronka estrategikoa da gure herrialdearentzat. Batez ere,bidaiarientzako eta merkantzietarako izango dela ziurtatu delako.Trenbide honen ekarpen nagusia errepidetik kamioiak kentzea izangoda. Bestalde, bidaia luzeetarako ere erabilgarria izango da. HegoEuskal Herriko lau hiriburuak elkar hurbiltzeko ere balioko du.Egunez bidaiarientzat izango litzateke eta gauez merkantziengarraiorako. Eskualdean geltokia izateak garapen ekonomikorako aukerabikaina eskainiko digu. Izan ere, geltokiaren inguruan hotelak etajatetxeak sortuko dira, garraio enpresak etorriko dira… Gainera,Nafarroako Gobernuak bertako AHT Y-arekin lotu nahi du eta, nireustez, lotura hori Ezkion izan beharko litzateke. Horretaz gain,trenbidea egiteko lanek 9.000 lanpostu sortuko dituztela eta trenareneraginez Aquitania eta Euskal Herrian 25.000 lanpostu sortuko direlaesan da.
Ingurumenean eragingo duen kaltea ez al da gehiegizkoa izango?
Halako obra batek eragin handia du, baina Gipuzkoan trenbidearen%60-70 lurrazpitik doa. Nire ustez errepide batek baino inpaktutxikiagoa izango du ingurumenean: Ormaiztegi-Zumarraga errepideberria ikustea besterik ez dago. Horren aurrean ez da inor kontraageri, beharrezko ikusten baitugu. Garai batean garraiobide nagusiatrena izan zen eta egun errepidea da, baina epe motzean errepideekgain egingo dutela ikusten da. Kontua ez da errepide gehiago egitea,alternatibak bilatzea baizik. Baina egungo trenbide sarea ez daerrepideari aurre egiteko gai. Garraiobideak funtsezkoak diraherrialde baten garapenerako eta ezin dugu gure errepideakkolapsatzen utzi.
Baina Europan ez da AHT merkantzietarako erabiltzen.
Merkantzietarako ez litzateke AHT eredua erabiliko. Abiadura handianjoango litzateke, baina ez bidaiarien trena bezainbestekoan.
Ez dirudi Europar Batasunak eta estatuko gobernuak egitasmo haubultzatzeko asmorik dutenik…
Halako inbertsio garrantzitsua izanik, Europak eta Espainiakdirulaguntza eman beharko lukete. Egitasmo honen aurrean egon direnzalantzak, politikoak izan dira. Espainiako gobernuan PP egon denurtean garraio egitasmo garrantzitsuak beste toki batzuetan egin diraerkidegoa zigortzeko. PSOEk hasteko asmoa duela esan du, bainaBilbo-Gazteiz ardatzari lehentasuna emanez. Nire ustez horrek ez duzentzurik, Hendaiako AHTarekin lotzea komeni baita. Normalenahasiera-hasieratik Madril-Irun-Bordele ardatzari lehentasuna emanizana litzateke, Europarekin lotzen baikaitu. Ardatz hau estatuespainiarreko garrantzitsuena izan da urte askotan, baina egunMadril-Bartzelona-Marsella ardatza garrantzitsuagoa da. Europarekinkomunikatuko gaituen azpiegitura funtsezkoa da garapen gunea izateko.Enpresek halako komunikabide sareak dituzten tokiak hautatzen dituzteeuren lantegiak kokatzeko.
…
Nik ere ez nuen oso argi AHTaren kontua. Hori dela eta, AHTgeltokiari esker sekulako bultzada jaso omen duen Ciudad Realera joanginen Aitor Gabilondo, Juan Ramon Larrañaga eta hirurok. Heldueta berehala, alkateak argazki bat erakutsi zigun: AHTaren aurkakomanifestazio batean pankarta eusten ageri zen. Bere bizitzako akatsikhandiena izan dela esan zigun: geltokiari esker enpresa asko bertankokatu omen dira, hotelak jarri omen dituzte, Madrilgo jende askobertara joan omen da bizitzera… Ezkio inguruan ere antzerako zeredo zer gertatuko da.
Egungo bizimoduarekin jarraitzeko AHT beharrezkoa da, beraz.
Urretxu eta Zumarraga ezer gutxi ziren Zumarragako geltokia eginaurretik. Hasierako proiektuaren arabera trenbidea Seguratik pasabehar zuen, baina bertan etxeak zituzten markesek ez zuten halakoriknahi eta Zumarragatik pasatzea erabaki zen. Hemen geltokirik eginizan ez balitz, Seguraren modukoak ginateke beharbada. Horrek gauzaonak eta txarrak ditu. Kontua norberaren garapen eredua zein den da.Ezkiok sekulako potentziala du, bere kokapenagatik eta lur eremuzabala duelako, baina gauzak ondo planifikatu behar dira. Aurkaagertzea eta nekazal paisaia defendatzea oso ondo dago, baina horrekez digu egunerako ogia emango. Ekonomiaren globalizazioak eskatzendiguna betetzen ez badugu, ez gara ezer izango. Nire ustez, ez diraerrepide gehiago egin behar eta ardatzak artikulatu ostean ez daazpiegitura gehiago behar izango.
Egungo trenbide sarea eta garraio publikoa oro har hobetuz, ezal litzateke nahikoa izango?
Dena beharrezkoa izango da. Madril-Irun trenbidea baztertu samardago, baina berezko gabeziak ditu. Seguratik ez pasatzeko sekulakoitzulingurua egin zen eta horrek koste handia du. Ezin ditu egungokomunikazio beharrak asetu. Lehen ez ginen herritik ezertarakoateratzen eta egun sekulako mugimendua dago. Dena den, egungotrenbidea ere hobetu beharko da. AHTk horretan lagunduko du, trenbidearruntetik merkantzia tren asko kenduko direnez, Donostiara trengehiago jarri ahal izango baitira. Metro modukoa izan daiteke etaerrepidetik autoak kentzeko balioko du.
Jendeak autoa erabiltzeari utziko liokeela uste al duzu?
Nire ustez, hamar urteko epean, errepideek autoak direla eta gainezkaegingo dute eta garraio publikoa erabili beste erremediorik ez duguizango. Errepidean kontrol neurriak jarri beharko dira. Nor egongolitzateke duela 20 urte OTAren alde? Bidaia motzetarako egungotrenbidea eta luzeetarako AHT erabili beharko dugu. AHT, trenbidearrunta, autobusa… izango ditugu. Gure herrian aterako duguntxartelak edonora joateko aukera eskaini beharko liguke: herrianIntxaurrondora joateko txartela atera, Donostiara trena hartu eta,bertan, beste txartelik atera gabe, Intxaurrondora eramango gaituenautobusa hartu. Garraio publiko erakargarria eskaini behar da.
Ezkioko geltokia bidaiarientzat ere izango litzateke?
Proiektuaren arabera bai. Dena den, AHT garapen gune moduan dainteresgarria batez ere. Nafarroako Gobernuak bere trena Y-arekinlotu nahi badu, pentsa… EAErekin elkartu beharrak min emango die,baina…
