Algecirasen, ferrya Autopista. Zilarraren Bidea edo Madrilgo m izeneko eraztunetan barrena. Zamatutako autoak errenkadan. Belgika, Holanda, Italia edo Frantziako matrikulak. Barruan beloak jantzitako andrazkoek magrebtarrak direla agerian uzten du. Geralekuetan otoitzean Mecara begira edo familian atseden hartzen. Gurean bizi direnek ere penintsula zeharkatzen duen bidaia egiten dute Afrikako iparralderaino.
Magrebtarrek, urtean behin, ahal dela, etxera bueltatzeko bidaia egiten dute. Hamazazpi urte dira Latifa El Ouafi Zumarragan bizi dela. Familiarekin Rabatera (Maroko) joan da udako oporraldian. Zumarragara iritsi aurretik Ermuan (Bizkaia) bizi izan zen lau urtez. «Galego asko dago Ermuan eta haiek, guk bezala, etxera itzultzen ziren aste santuan. Herria hustu egiten zen», azaldu du beraien bidaia beste immigranteek egiten dutena bezalakoa dela azaltzeko. Izan ere, El Ouafirentzat herrimina dago etxetik kanpo bizimodua eraiki behar izan duenaren muinean.
Zumarragatik Algecirasera (Cadiz, Andaluzia) 1.200 kilometro daude. Gero, Ceutara edo Tangerrera eramango dituen ferrya hartzen dute. Hiru ordutan iristen dira Rabatera autopistatik.
«Gauez egiten dugu bidaia. Joaterakoan orduak azkar pasatzen dira etxera iristeko gogoa gailentzen zaigulako. Itzulera askoz ere astunagoa».El Ouafik negozio propioa du eta lan egutegiak ez du bere bidaia baldintzatzen. «Egunik okerrenak saihestu, eta ez dugu horrenbeste jende topatu errepidean ez eta ferryan ere. Gure lehengusu batzuk, ordea, bi egun egin dituzte ferrya hartzeko itxaroten». Aurten, autopistako geraleku batean andrazko batek El Ouafiri marokoarra ote den galdetu zion eta baiezkoa jaso ondoren, «merezi al dizu?» bota zion. Latifa El Ouafiri zer pentsatua eman zion: «Betirako al da hau?». Bere gurasoak Holandara joan ziren lanera eta bera Marokon ikasten geratu zen, immigrazioa betidanik ezagutu du gertu gertutik. «Guk bizimodua Euskal Herrian egin dugu, seme-alabak izan ditugu, baina gure bihotza Marokon dago». Dioenez, distantzia areagotu egiten du erlijioaren eta ohituren ezberdintasunak, baita hizkuntzena ere. Urte osoan Marokora egingo duten bidaiarako lanean jarduten direla dio. «Nire lehengusuek rebarban egiten dute lan eta hiruetan amaituta bostetan irteten dira. Nola ahal dute? Ilusioagatik». Itzulera bidaia tristea dela dio, inoiz ez direla ateratzen pentsatutako datan, adioa ahal beste atzeratzen dutela. «Umeak dira pozarren joan eta etortzen diren bakarrak».
