Urretxu Ormazabal etxea (Zuhaizti kafetegiaren etxea) Urretxuko eraikin berezienetako bat da. Aurki bota egingo dute, bertan 36 etxebizitza egiteko. Urretxuar asko penatuta daude etxe hau desagertu egingo delako.
Egun Ormazabal etxea dagoen tokian beste etxe bat zegoen. Jatorrizkoa Juanito Alberdi enpresariak eraiki zuen, bere familiarentzat. «Gizon hau Urretxuko alkatea izan zen 1920ko hamarkadan», gogoratu du Koldo Argandoña Urretxuko agirizainak.
Alberditarrak Eguzkia tailerraren jabeak ziren eta garai hartako enpresariek beraien etxebizitzak enpresaren ondoan egiteko ohitura zuten. Juanito Alberdi urretxuarrak ere hori egin zuen.
1936ko gerran bera eta bere familia Donostiara joan ziren eta beraien etxea Ormazabal sendiari saldu zioten. Familia hau ez zen Urretxukoa, Zegamakoa baizik. Argandoñak azaldu duenez, 1950eko hamarkadan obra egin zuten eta etxeak egungo itxura hartu zuen. «Eraikina handitu zuten eta etxebizitzak egin zituzten. Batzuk beraientzat hartu zituzten». Ormazabaldarrak izan ziren etxeari egungo itxura eman ziotenak. Hori dela eta, eraikinak beraien izena hartu zuen.
Beraietako batek txalet bat egin zuen Domingo de Mendiaratz plazan, baina etxe hau bota egin zuten egun bertan dauden etxebizitzak egiteko. Orain, Ormazabal sendiaren beste etxea botako dute. Herritar asko penatuta daude, etxe ederra delako eta beti hor ezagutu dutelako. Argandoña ere triste ageri da. «Ez dugu ondarea zaintzen. Etxe ederra da eta, gainera, ondoan zona berdea du. Urretxun Labeaga 31ko etxea (lizeo ondokoa) eta Urtzelaitarrena bakarrik gelditzen zaizkigu. Bi hauek libratu egingo direla dirudi. Urtzelaitarren txaletaren ondoko eraikinak alboan ez du leihorik, hasieran txaleta bota eta bertan etxebizitzak egiteko asmoa zegoelako. Zorionez, asmo hori bertan behera gelditu zen», azaldu du Urretxuko Udaleko agirizainak.
Zumarragan ere hiru etxe eder bota zituzten. Secundino Esnaola kalean zeuden hiru txaletak, hain zuzen ere. «Zumarragan Kalebarren gelditzen da. Bertako etxe guztiek historia luzea dute. Bakoitzak bere izena du. Ez dakit zer gertatuko den etorkizunean, baina gutxienez bi etxe kontserbatu egin beharko lirateke», amaitu du Urretxuko agirizainak.
