Herritarrak azaroaren 4an Bilbon egingo den manifestazioan parte hartzera animatu dituzte
Udal legearen epaiaren aurrean, Zumarragako EH Bilduk eta EAJk mozio bat onartu dute. PSE-EEk mozioaren aurka bozkatu du.
Horra hor mozioa:
“Udalei euskara hutsez aritzeko aukera ezetsiz Espainiako Auzitegi Konstituzionalak Udal Legearen aurka emandako epaiak kezka larriak eragin dizkigu.
Kezkagarria eta larria iruditzen zaigu sententzia euskararen normalizazio eta biziberritze prozesuari oztopoa jartzea delako, helburu horren alde udaletatik bideratzen diren hizkuntza politikak guztiz mugatzen baititu. Bide batez esan, herritar guztien hizkuntz eskubideak bermatzen dituzten hizkuntza politikak direla atzera botatzen diren horiek, ezetsi den Udal Legearen 6.2 artikuluak berariaz jasotzen baitu berme hori.
Finean, euskara eta euskal hiztunak mespretxatzen ditu epai honek, eta euskarak normalizazio eta biziberritze bidean etorkizunera begira dituen desafio handiei aurre egiteko moduko hizkuntza politikak indarrean jartzea eragozten du.
Eusko Legebiltzarrak kontsentsu zabalez onartu zuen orain baliogabetutako Udal Legea.
Era berean, azken Inkesta Soziolinguistikoak argi erakutsi du gizartearen gehiengo zabal
batek babesten dituela euskararen normalizazioa helburu duten politikak. Beraz, epai
hori euskararen biziberritzearen aurkakoa ez ezik adostasun sozial handi baten
kontrakoa ere bada. Azken batean, herritarren eta udalen erabakimena jartzen ditu
auzitan. Erabakimen horren defentsa adierazi nahi dugu.
Uste dugu epai hau oldarraldi judizial zabalago baten parte dela, hizkuntza gutxituak
jomugan dituen olatu erreakzionario batean kokatzen dela. Euskalgintzako eragileek
kezka horren berri eman zuten joan den maiatzaren 10ean, eta herritarrei dei egin
zioten azaroaren 4an oldarraldi honen aurka, baina, batik bat, euskararen normalizazio
eta biziberritzearen alde Bilbon egingo den manifestazioan parte hartzera.
Honenbestez Zumarragako udalbatzarrak honakoa erabaki du:
1. Epai honen ondoren, Zumarragako udalak ere deialdi are eta irmoago egiten du:
oldarraldiaren aurka, baina, batez ere, euskararen normalizazio eta biziberritzearen
alde lanean jarraitzeko.
2. Zumarragako udalbatzarrak Kontseiluaren aldarrikapenarekin bat egiten du eta
epaiaren aurka azaroaren 4an egingo den manifestazioan parte hartzera animatu
nahi ditugu Zumarragako herritar guztiak”.
Horra hor PSE-EEren erantzuna:
|
“Lehenik eta behin, Justizia Auzitegi Nagusiaren epai baten aurrean gaude, eta, beraz, erabateko errespetua zor diegu legeak aztertu eta interpretatzeaz arduratzen diren epaileek hartzen dituzten erabakiei, haiekin ados egon ala ez. Kasu honetan, Euskadiko Toki Erakundeen Legeari dagokiona, EAEko sozialistok aurka bozkatu genuena, ohartaraziz artikulu batzuk Konstituzioaren aurkakoak izan zitezkeela. Horixe gertatu da legearen atal honetan: “Erakundeen funtzionamenduari buruzko dokumentazioa euskaraz bakarrik idatzi ahal izango da”. Horri dagokionez, aipamen hauek: “epai honek euskara eta euskal hiztunak mespretxatzen ditu, eta normalizazioaren eta biziberritzearen bidean euskarak etorkizunera begira dituen erronkei aurre egiteko gai diren hizkuntza-politikak indarrean jartzea eragozten du”. “erasoaldi judizial baten parte da”…, edo “olatu erreakzionario” baten barruan kokatzen da. gure ustez, testuingurutik atera nahi izatea da, eta, beste behin ere, herritarrei “desberdintze- eta zapalkuntza-garai” batzuk irudikatzen ditu, baina, dagoeneko ez gaude garai horretan. Hizkuntza-eskubideen alde gaude erabat. Euskadik bi hizkuntza ofizial ditu: euskarak eta gaztelaniak, beraz, eskubide horiek bermatu eta hizkuntza-normalizazioaz hitz egiteak esan nahi du edozein pertsonak erosoen sentitzen den hizkuntzan hitz egin ahal izatea, inolako inposaketarik gabe askatasunez aukeratzen duena, eta, administrazioaren ikuspegitik, bermatu behar dugu baliabide eta mekanismo guztiak ditugula hori gerta dadin. Hizkuntza-politikan eman ditugun aurrerapenak garrantzitsuak dira, batez ere hezkuntzaren esparruan. Udalerrirako datuak kontuan hartuta, haur guztiek D ereduan ikasten dute batxilergora arte duela 25 urte baino gehiagotik. Horrek esan nahi du pertsona helduen belaunaldiak ditugula, euskara beren bizitzan normalizatutako zerbait bezala bizi izan dutenak, eta hala ere, azken urteotan euskararen erabilerari buruz egiten ari diren ikerketa eta inkesta guztiek oso argi uzten dute erabilera hori ez datorrela bat hizkuntzaren ezagutzarekin. Esaterako, askoz gutxiago dira hitz egiten dutenak Urretxu-Zumarragan (% 16), ezagutzen dutenak baino (% 65), 2021eko datuak. • Zergatik ez dute erabiltzen ikasten dutenek, baita euskaraz dakitenek ere? • Benetan uste al du inork gure kaleetan euskaraz hitz egiten duten pertsonen kopuruak gora egingo duela gure erakundeetan espediente administratiboak euskaraz bakarrik idaztea derrigortuz? Agian garaia iritsi da gogoeta egiteko ea bultzatzen ari garen hizkuntza-politikak diren egokienak, errealitatea ez baitoa norabide horretan. Gure ustez, gero eta pluralagoa den errealitate sozial bati modu inklusiboagoan erantzuteko gai izan behar dugula uste dugu. Euskarak batzen gaituen zerbait izan behar du; elkargunea eta kohesio sozialaren fruitu. Denbora daramagu hizkuntza-normalizazioan aurrera egiteko udal-politikak eta -planak bultzatzen. Barne-plan horiei esker, arreta euskaraz jasotzea eskatzen duten ia pertsona guztiak euskaraz izatea lortu dugu (2019an % 71 ziren), 2021etik, osoko bilkuraren, tokiko gobernu-batzordearen eta alkatetza-dekretuen erabakiak, horien aktak, bozeramaileen batzordearenak eta koordinazio-bilerenak elebidunak dira. Lehen aipatu ditudan ikerketa eta inkesten emaitzei erreparatuta, aisialdiko eta denbora libreko jardueretan euskara sustatzeko politikei eman diegu lehentasuna. Horretarako, “Haurren aurrean, helduok heldu”, Parketarrak, Bertso-sariak, euskarazko haurrentzako zinema eta antzerkiaren programazioa, Euskaraldia eta Zintzo-mintzorekin hitzarmena erabili ditugu, besteak beste. Beste esparru batzuetan, industrian esaterako, erabilera indartzen saiatu gara Euskaraldiaren esparruan kanpaina espezifikoak eginez, eta merkataritza-arloan 2006tik ari gara programa espezifikoekin lanean. Azaro honetan bertan hasiko gara Euskara barra-barrarekin. Horretan lanean jarraituko dugu sozialistok Zumarragan, gure hizkuntzaren erabilera suspertzeko politikak babesten eta bultzatzen, inongo egoeratan inor diskriminatzen ez duten politikak, batasuna sor dezaten eta euskararekiko hurbilketa bultza dezaten, hori guztia errespetu instituzional osoz. Horregatik, gure botoa kontrakoa izango da”. |
